پیوستگی موضوعات حوزههای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور بر حوزه منابع طبیعی و محیط زیست در شمار مهمترین اصول پذیرفته شده علمی و مدیریت جامع بر سرزمین است که در توسعه پایدار به شایستگی مورد توجه و تأکید قرار میگیرد. در زمینه تأثیرات ویرانگر سیاستگذاریهای حوزه بازرگانی بر جنگلهای شمال کشور گفتگویی را با خبرگزاری مهر انجام دادهام که میتوانید شرح کامل آنرا در زیر بخوانید:
خبرگزاری مهر – بهار صلاحورزی: غیر اقتصادی شدن چای کاری در باغات شمال بر اثر واردات گسترده و افت قیمت تولیدات داخلی چای از یک سو و روند شتابان ویلاسازان برای خرید باغات چای از سوی دیگر به تهدیدی تازه برای جنگل های شمال تبدیل شده است. براساس آمارهای موجود، سرانه مصرف چای هر ایرانی حدود ۱٫۴ کیلوگرم در سال است که با لحاظ جمعیت حدود ۷۶ میلیون نفری، مصرف سالانه چای کشور به حدود ۱۱۰ هزار تن در سال میرسد. در سالهای نهچندان دور حدود ۳ هزار و ۴۰۰ هکتار از باغهای شمال کشور با ظرفیت اشتغال بالغ بر ۶۰ هزار خانوار در گیلان و مازندران به چای کاری اختصاص داشته و تا حدود ۷۰ هزار تن از این مقدار چای مورد نیاز هموطنان را تولید میکردند.
اما متأسفانه در اوایل دهه ۷۰ با روند شکل گیری افزایش واردات این محصول پرمصرف به کشور، زمینه تغییر ذائقه جامعه، افزایش دلال بازی و شکل گیری مافیای گستردهای را رقم زده تا جاییکه میزان تولیدات برگ چای کشور از ۷۰ هزار تن به ۲۰ هزار تن درسال رسیده است. این سیاستگذاریهای غلط در شرایطی اتفاق افتاد که در گذشته ایران چهارمین تولید کننده چای در دنیا بوده و در حال حاضر وارد کننده سالانه ۹۰ هزار تن چای در کشور است.
البته این موضوع همه تلخی ماجرای سوء مدیریت در صنعت چای کشور نیست! شاید کمی عجیب باشد ولی حقیقت تلخ دیگر تهدید جنگلهای شمال در اثر بحران ایجاد شده در میان چایکاران شمال کشور است. در سالهای اخیر روند حاکم بر تولید چای کشور سبب افت قیمت چای داخلی، غیراقتصادی شدن باغات چای و بیکاری گسترده چایکاران شمال کشور شده تا جاییکه تمایل باغداران برای فروش باغات خود به ویلاسازان بهشدت بالا رفته است!
یک کارشناس منابع طبیعی در این باره به مهر می گوید: در حال حاضر روند شتابان تقاضاهای خرید باغات توسط ویلاسازان، چالشهای جدید حفاظتی و اجتماعی را بر ادارات منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست آن مناظق تحمیل کرده است.
به گفته هومان خاکپور، به بهانه احداث جاده دسترسی به باغات چای، تقاضاهای زیادی به ادارات منابع طبیعی وارد شده که به لحاظ عبور این جادهها از اراضی ملی جنگلی، بخشهایی از جنگلهای شمال کشور در اثر عملیات مکانیکی احداث جاده و تبعات ناشی از ترددهای آینده، بصورت مستقیم و غیرمستقیم در معرض تخریب و نابودی قرار میگیرند.
او معتقد است: ویلاسازان با ایجاد انگیزههای مالی روستاییان و شوراهای اسلامی روستاها را تشویق کرده تا با استفاده از فشارهای اجتماعی و سیاسی ادرات منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست مناطق را تحت فشار گذاشته و مجبور به صدور مجوز احداث جادههای دسترسی در جنگل کنند!
آنچه روشن است این تقاضاها اگرچه به بهانه حمل محصولات کشاورزی و پایین آوردن هزینههای چایکاران مطرح میشود اما در حقیقت ویلاسازان پشت آنها قرار دارند تا راه را برای تغییر کاربری باغات و توسعه ویلاها در جنگلهای شمال هموار کنند.