مراتع زمین هایی هستند با پوشش نباتات طبیعی خودرو که پوشش گیاهی آن ها غالباً علفی چند ساله، بوته ای، بعضاً درختچه‌ای و به ندرت دارای درختان پراکنده بوده و در فصل چرا عرفاً مورد تعلیف دام قرار می‌گیرند. مراتع دارای کارکردهای متعدد زیست محیطی، اکولوژیکی و اقتصادی از قبیل حفظ آب و خاک، جلوگیری از فرسایش خاک و تنظیم گردش آب در طبیعت، حفظ ذخایر ژنتیک گیاهی و جانوری، تولید محصولات دارویی و صنعتی و تأمین علوفه مورد نیاز دام های اهلی و وحوش می باشند. در ارزش گذاری اقتصادی مراتع؛ ۲۵ درصد ارزش هر هکتار مرتع مربوط به تولید علوفه و ۷۵ درصد مابقی مربوط به ارزش‌های زیست‌محیطی آن می باشد. بنابراین حفظ، احیاء و توسعه و بهره‌برداری از مراتع بیش از آنکه از دیدگاه تولید علوفه و تعلیف دام دارای اهمیت باشد از نظر زیست محیطی ارزشمند است.

حدود ۵۲ درصد از سطح ۱۶۴ میلیون هکتاری کشور را مراتع تشکیل می‌دهند. براساس گزارش «تهیه نقشه پوشش گیاهی کشور» دفتر مهندسی و مطالعات و آمار ارائه شده توسط دفتر فنی مرتع سازمان جنگل ها و مراتع کشور، وسعت مراتع کشور حدود ۸۴ میلیون هکتار برآورد گردیده که حدود ۱۰ درصد این مراتع در وضعیت خوب، حدود ۴۲ درصد در وضعیت متوسط تا فقیر و حدود ۴۸ درصد در وضعیت فقیر تا خیلی فقیر قرار دارند.

در حال حاضر سرانه مرتع در ایران حدود ۱/۲ هکتار و در جهان حدود ۸۲ هکتار است. مهم ترین چالش در مراتع ایران بهره بردار مازاد بر ظرفیت است. عدم توسعه یافتگی متناسب با جمعیت و وابستگی بیش از حد مردم به منابع طبیعی سبب گردیده است که با وجود ظرفیت حدود ۳۵ میلیون واحد دامی مراتع کشور، در حال حاضر بیش از ۲/۴ برابر این ظرفیت یعنی ۸۳ میلیون واحد دامی از مراتع استفاده کنند و معیشت بیش از ۹۱۶ هزار خانوار بهره بردار (روستایی و عشایری) به مراتع وابسته باشد. بر بنیاد ارزیابی های انجام شده، اندازه اقتصادی یک واحد دامداری در ایران بطور متوسط حدود ۲۵۷ واحد دامی با ۵۳۶ هکتار مرتع تعیین می گردد؛ در صورتیکه در حال حاضر بطور متوسط حدود ۴۲ واحد دامی با ۹۰ هکتار مرتع در اختیار هر خانوار دامدار قرار دارد.

استان های سیستان و بلوچستان، فارس و خراسان رضوی از نظر وسعت رویشگاه های مرتعی در بین کل استان های کشور به ترتیب رتبه های اول تا سوم را دارا می باشند.