زمان برگزاری آیینهای نوزدهمین سالگرد روز جهانی مقابله با بیابانزایی و کاهش اثرات خشکسالی هم رسید، اما بهرغم افزایش ترسها از عقوبتهای خطر بیابانی شدن اغلب دشتهای کشور در میان کارشناسان و متخصصان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست، امسال مراسمهای این روز(۲۷ خرداد – ۱۷ ژوئن) در سراسر کشور تحت تأثیر فضای انتخاباتی قرار گرفت و متأسفانه فرصت آگاهیبخشی و هشداردهی این روز جهانی حتی در میان نهادهای دولتی و مردمی و فعالان این حوزه نیز جدی گرفته نشد!
دریافتهای نگران کننده از اوضاع فاجعهبار افت سطح آبهای زیرزمینی، تخریب شدید پوشش گیاهی و درختی و افزایش روند سدسازی و پروژههای انتقال آب در دیار بختیاری؛ نگارنده و بسیاری از علاقهمندان به طبیعت بام ایران را برآنداشت تا در سال گذشته همزمان با آئینهای بزرگداشت “روز جهانی مقابله با بیابانزایی و کاهش اثرات خشکسالی، برای نخستینبار همایشی یک روزه به همت جوانان پرتلاش انجمن محیط زیستی تسنیم و با همکاری و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و برخی ادارات و نهادهای مرتبط برگزار کنیم اما متأسفانه امسال برگزاری دومین همایش این روز جهانی در بام ایران نیز به مانند اکثر مناطق کشور در سایه فضای انتخاباتی قرار گرفت.
بدون شک افزایش روند حفر چاههای مجاز و غیرمجاز بخش کشاورزی(بیش از ۳۶۰۰ حلقه چاه) و برداشتهای مضاعف و بیرویه از منابع آبی زیرزمینی(حدود ۶۰۰ میلیون متر مکعب) در سالهای اخیر متهم ردیف اول فاجعه خشکی آب در سراسر کشور بوده که حتی سبب شده است تا مردمان چهارمحال و بختیاری هم ناباورانه نشانههای فرونشست زمین و بیابان زایی را در اغلب دشتهای خشک این دیار مشاهده کنند و اضافه بر افت شدید آبدهی چاهها و چشمههای تأمین کننده آب مورد نیاز بخش کشاورزیشان، در حال حاضر بیش از یکصد روستای دیارشان – با میانگین بارش سالانه ۷۰۰ میلیمتری نزدیک به میانگین جهانی – که به سرزمینآبهای و یکی از مهمترین منابع آبی زاگرس و کشور شهرت داشته، با بحران قحطی آب مواجه شده و آب شرب آنها بوسیله تانکرهای سیار تأمین شود!
البته فراموش نکنیم که چرای بی رویه دام و حضور تقریبا” ۶ برابری دام در مراتع و جنگلها، بوته کنی، تخریب جنگلها از طریق زراعت در زیر اشکوب درختان، قطع درختان برای تأمین سوخت و تولید زغال و همین طور تخریب پوشش گیاهی از طریق اجرای نادرست و غیر اصولی پروژههای عمرانی سبب تشدید روند نابودی پوشش گیاهی، افت شدید سطح منابع آبی زیرزمینی در تمامی دشتهای مهم کشاورزی و کمبود آب و خطر وقوع پدیده فاجعهبار بیابانزایی در منطقه و کشور شده است.
گفتنیاست کنوانسیون جهانی مقابله با بیابانزایی ملل متحد (UNCCD)؛ شعار «نگذارید آیندهمان خشک شود!» را برای روز مقابله با بیابانزایی امسال انتخاب کرده است. یقینا” امسال هدف از برگزاری آیینهای این روز جهانی، آگاهیبخشی و هشداردهی در زمینه خطرات خشکسالی و کمبود آب در مناطق خشک و تلاش مضاعف برای مدیریت هوشمندانه ذخیره آب در زیر زمین و برداشت از این منابع محدود آبی خواهد بود.