در آستانه رویش لاله‌های واژگون فصل بازدید طبیعت گردان و گردشگران از رویشگاه‌های زیبای لاله‌های واژگون در چهارمحال و بختیاری و دیگر کوهستان‌های زاگرس، گفتگویی را با خبرگزاری مهر انجام داده‌ام که در زیر با خوانندگان فرهیخته طبیعت بختیاری به اشتراک می‌گذارم:

شهرکرد خبرگزاری مهر؛ بوته های لاله های واژگون بزرگترین دشت لاله های واژگون کشور سبز شده و شماره معکوس برای شکوفایی لاله ها و قرمز شدن این دشت آغاز شده است. چهارمحال و بختیاری دارای گسترده ترین دشت لاله های واژگون است که شمارش معکوس برای رویش این لاله های آغاز شده است. دشت لاله های واژگون چهار محال وبختیاری در ۱۲ کیلومتری چلگرد و درنزدیکی روستای بنواستکی از توابع شهرستان کوهرنگ واقع شده است. به دلیل وسعت زیاد(سه هزار و ۴۰۰ هکتار)، پوشش گیاهی بسیار زیبا و ارزشمند، لاله های واژگون (اشک مریم) در دو نوع قرمز و زرد و نیز نزدیکی به دیگر جاذبه های قطب سیاحتی کوهرنگ، این منطقه تفرجگاه بسیار مناسبی محسوب می شود.

     زمان رویش و شکفتن لاله های واژگون در این دشت از اواسط فروردین ماه شروع و تا اواخر اردیبهشت ادامه خواهد داشت و این گل در مناطق صخره ای و سنگلاخی می روید و حتی تا ۱۰ هزار شاخه از آن در یک دشت قابل مشاهده است. هم اکنون بوته لاله های واژگون رشد کرده و زمان اندکی تا لاله دادن این گل های زیبا باقی نمانده است و مسافرانی که قصد مشاهده این لاله های واژگون را دارند باید هرچه سریعتر برای سفر خود برنامه ریزی کنند. گرم شدن هوا تاثیر بالایی در شکوفا شدن زودتر این لاله های این دشت دارد. دستگاه های مرتبط حفاظتی باید برنامه ریزی خود را در راستای حفاظت از این لاله های انجام دهند تا امسال شاهد خسارت کمتری به این لاله های واژگون باشیم.

طی سال های گذشته روند تخریب رویشگاه این لاله ها شدت گرفته است

نایب رئیس انجمن محیط زیستی تسنیم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: لاله های واژگون گونه نادری است که در حال انقراض قرار گرفته است.

هومان خاکپور ادامه داد: زیبایی این لاله واژگون به حدی است که هر کسی را مجذوب خود می کند و طی سال های گذشته روند تخریب رویشگاه این لاله ها شدت گرفته است.

وی افزود: هر ساله شاهد هستیم که با رویش لاله های واژگون مسافران بسیاری از مناطق مختلف کشور به منطقه می آیند و صدمان بسیاری در پی ناآگاهی آنها به رویشگاه این لاله ها وارد می کنند.

وی اذعان داشت: آمارهای گرفته شده در ۱۰سال گذشته نشان دهنده کاهش تراکم لاله های واژگون در منطقه کوهرنگ بوده است و هر سال لاله ها نسب به سال قبل آن کمتر شده است.

خاکپور گفت: هر ساله لاله های بسیاری توسط گردشگران ریشه کن و نابود شده است. در اختیار قرار دادن پیاز لاله واژگون و آموزش کاشت آن تاثیر بالایی در کاهش ریشه کنی لاله ها توسط گردشگران برای رسیدن به پیاز لاله در دشت دارد و راهکاری مهم برای جلوگیری از روند تخریب دشت دارد. وی با اشاره به راهکارها برای حفاظت از دشت لاله های واژگون ادامه داد: جلویگیری از ورود خودرو به داخل دشت ضرورت دارد و این اقدام موجب می شود کسانی که واقعا طبیعت دوست هستند وارد دشت می شود و این افراد با پای پیاده برای دیدن زیبایی طبیعت لاله ها وارد شوند و این اقدام تاثیر بالایی در جلوگیری از ریشه کنی لاله ها دارد.

نایب رئیس انجمن محیط زیستی تسنیم ادامه داد: یکی از راهکار های مهم برای جلوگیری از ریشه کنی لاله ها توزیع پیاز لاله واژگون در ورودی دشت به مسافران و گردشگران است.

وی اذعان داشت: در اختیار قرار دادن پیاز لاله واژگون و آموزش کاشت آن تاثیر بالایی در کاهش ریشه کنی لاله ها توسط گردشگران برای رسیدن به پیاز لاله در دشت دارد و راهکاری مهم برای جلوگیری از روند تخریب دشت دارد.

این فعال محیط زیست ادامه داد: با توجه به اینکه تولید پیاز لاله کاری سخت و زمان بر است و هزینه بالایی دارد و بخش خصوصی کمتر رغبت به این کار دارد ضرورت دارد که دولت در راستای حفاظت از این گونه یارانه ای برای تولید پیاز لاله واژگون اختصاص دهد تا بخش خصوص در این حوزه وارد شود.

دشت لاله های واژگون کوهرنگ به علت وسعت بسیار زیاد مهمترین رویشگاه لاله های واژگون کشور است

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: دشت لاله های واژگون به علت وسعت بسیار زیاد مهمترین رویشگاه لاله های واژگون در استان و کشور است که سالانه مسافران بسیاری از این منطقه دیدن می کنند.

بهمن عسگری سوادجانی گفت: این دشت در نزدیکی شهر چلگرد مرکز شهرستان کوهرنگ است.

وی گفت: زمانی اندکی تا رویش لاله های واژگون استان چهارمحال و بختیاری باقی مانده است و علاقه مندانی که قصد مشاهده این لاله های زیبا را دارند باید برای سفر خود برنامه ریزی کنند.

وی اظهار داشت: دشت لاله های واژگون همه ساله یکی از پر بازدید ترین منطقه ها توسط مسافران و گردشگران در چهارمحال و بختیاری است

     بدون‌شک همه انسان‌های نیک‌اندیشی که از کمینه دانش و آگاهی در زمینه آموزه‌های اجتماعی و محیط‌زیستی برخوردار باشند، براین باورند که بر بنیاد اصول انکارناپذیر زیست‌سالاری در حوزه محیط‌زیست و شرایط فعلی حاکم بر جمعیت حیات‌وحش کشور، ترویج فرهنگ شکار و شکارگری خیانتی بزرگ در حق همه‌ی زیستمندان این سرزمین است، خیانتی که پایداری حیات در زیست‌بوم‌های وطن را به‌شکل نگران‌کننده‌ای به چالش خواهد کشید!

     شوربختانه به جرأت می‌توان گفت: سال ۱۳۹۱ سیاه‌ترین سال برای ثبت ملی میراث فرهنگی دیار بختیاری در حوزه محیط‌زیست بوده است. در شرایطی که غالب هم‌وطنان عزیز در اقصی نقاط کشور در اثر توسعه اخلاق محیط‌زیستی و آگاهی از کاهش شدید و فاجعه‌بار شمار وحوش در تمامی‌زیستگاه‌های کشور، فرهنگ شکارگری را نه‌تنها در سیاهه‌ی افتخارات گذشته و حال اقوام خود ندانسته، بلکه ریختن خون دیگر زیستمندان را عین بی‌اخلاقی و ظلم در حق نسل امروز و آینده این سرزمین می‌دانند؛ انتشار خبرهای دو مورد ثبت «شکار» به عنوان میراث‌های منطقه در سیاهه آثار ملی کشور، بدون‌شک سال ۱۳۹۱ را به سیاه‌ترین سال میراث فرهنگی استان در حوزه محیط‌زیست تبدیل کرده است.

     فعالان محیط‌زیست و دوستداران فرهنگ بختیاری هنوز از شوک خبر «ثبت میراث معنوی شکار در فهرست آثار ملی» در دی‌ماه سال جاری بیرون نیامده‌اند که ناباورانه از اداره کل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری خبر می رسد که «شکار کبک در فرهنگ بختیاری» نیز در سیاهه آثار ملی کشور به ثبت رسیده است!

     این در حالی‌است که به دنبال معرفی و انتخاب گونه‌های نماد جانوری استان‌های کشور، کبک‌دری(طبق نامه شماره ۶۱۰۸/۳۲ مورخه ۸/۲/۸۷) به عنوان نماد جانوری استان چهارمحال و بختیاری از سوی سازمان حفاظت محیط زیست معرفی گردیده و بنابر اظهارات مسئولان اداره کل حفاظت محیط زیست استان، جمعیت آن در اثر شکار به شدت کاهش یافته و در شمار گونه‌های مورد تهدید تحت برنامه‌های شدید حفاظتی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.

     نگارنده از همه فرهیختگان و دست‌اندرکاران حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و طبیعی دیار بختیاری تقاضا دارد بیایند و کلاه خویش را قاضی کنند و در این ماجرا با دقت بیاندیشند؛ وقتی ده‌ها اثر طبیعی‌تاریخی و فرهنگی قابل‌افتخار مردمان این سرزمین در نوبت ثبت ملی قرار دارند، آیا ثبت «فرهنگ ریختن خون دیگر زیستمندان» به بهانه تبحر و دلاوری و شجاعت و ورزش و تفریح و …  که هیچیک از موازین و آموزه‌های اخلاقی و محیط‌زیستی نیز آن را تأیید نمی‌کنند، در شأن فرهنگ غنی و کهن مردمان دیار بختیاری‌است؟

     امید است همه فرهیختگان، تشکل های مردم نهاد و اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان، نسبت به این کج‌سلیقگی‌ها اعتراض کرده و بکوشند تا چنین ضد ارزشی‌هایی به‌نام مردمان دیار کم‌همتای بختیاری در شمار آثار ملی کشور به ثبت نرسد.

در همین رابطه:

– خبرگزاری مهر: ثبت اثرطبیعت‌ ستیزانه در فهرست آثار ملی!/ نارضایتی فعالان محیط زیست

– خبرگزاری ایرنا: فعالان زیست محیطی چهارمحال و بختیاری به ثبت ملی شکار اعتراض کردند