بایگانی “فضای سبز”

گلایه دوستداران طبیعت از قطع چند اصله درخت در شهرکرد

دوشنبه, ۲۶ مهر, ۱۳۹۵

     شهرکرد- ایرنا: قطع چند اصله درخت در یکی از میادین اصلی شهر شهرکرد مقابل مصلای امام خمینی(ره)با دلخوری و گلایه تعدادی از فعالان محیط زیست و دوستداران طبیعت همراه شد.

untitled      به گزارش ایرنا، صبح روز یکشنبه بیست و پنجم مهرماه تعدادی از درختان حوالی مصلای شهرکرد قطع شد تا یکی از پرتردد ترین خیابان های شهرکرد تعریض شود. یکی از فعالان محیط زیست چهارمحال وبختیاری با بیان اینکه سرانه فضای سبز در این استان و به خصوص در شهر شهرکرد با سرانه استاندارد جهانی فاصله زیاد دارد از قطع درختان به بهانه توسعه فضای شهری و زیر ساختهای شهری انتقاد کرد.

     هومان خاکپور روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: قطع درختان و فضای سبز درختی به منظور توسعه فضای شهری یک تهدید برای مناطق مختلف است. وی گفت: هم اینک شهرکرد به عنوان مرکز استان و یکی از سکونتگاه های بزرگ چهارمحال وبختیاری در مجاورت یکی از کانون های بزرگ گرد و غبار استان قرار گرفته است، که قطع بی رویه درختان به دلیل توسعه فضای شهری و زیر ساختهای شهری مانند برداشت بی رویه آب از دشت شهرکرد یک تهدید زیست محیطی است.

     وی اظهار کرد:باید حفظ فضای سبز به عنوان اولویت اصلی مردم، مسوولان و دست اندرکاران مورد توجه قرار گیرد و انجام هر گونه فعالیتهای اقتصادی، زیرساختی، زیر بنای در مناطق مختلف استان باید با ملاحظات زیست محیطی باشد.

     در این خصوص مدیرعامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری شهرکرد، با تائید قطع سه اصله درخت در حاشیه یکی از خیابانهای پرتردد مرکز استان گفت: سه اصله درخت به منظور توسعه زیرساخت های خیابانی و اجرای طرح گردش به راست قطع شد. مجید جلالی افزود: قطع این درختان به منظور آزادسازی اطراف خیابان با تصویب مجور کمیسیون ماده ۷و شهرداری انجام شده است.

     به گزارش ایرنا ،متوسط سرانه فضای سبز در کشور ۱۳٫۵ مترمربع برای هر نفر است و وسعت فضای سبز شهرکرد بیش از سه میلیون و ۲۰۰ هزار مترمربع است که ۵۲ پارک و بوستان در این فضا با امکانات رفاهی برای شهروندان در نظر گرفته شده است.

روز درختکاری و سرنوشت نهال‌های کاشته شده!

پنجشنبه, ۱۵ اسفند, ۱۳۹۲

     سال‌های زیادی‌است که به مناسبت روز درختکاری و هفته منابع طبیعی، بر اساس آمار منتشره میلیون‌ها نهال برای گسترش فضای سبز و توسعه جنگل‌ها کاشته می‌شود و از عالی‌ترین مقامات ملی و محلی تا دانش‌آموزان و مردم عادی در آیین‌های این روز و هفته شرکت می‌کنند اما آنچه آشکارا عیان است این حقیقت تلخ است که هر ساله از سرانه فضای سبز درختی و جنگل‌های ما کاسته می‌شود! آیا زمان آن نرسیده که به دنبال پاسخ‌هایی سزاور برای این سؤال‌های اساسی باشیم؟

     به همین بهانه در گفتگوی کوتاهی با خبرنگار روزنامه ایران شرکت کرده‌ام که می‌توانید شرح آن‌را در زیر بخوانید:

 نهالکاری.

نماینده تشکل های غیردولتی محیط زیست: مشکل اصلی مراقبت نکردن از نهال ها است

     مریم فرهمند؛ اواخر اسفند فصل نهالکاری و فرصتی مناسب برای توسعه فضای سبز شهری و جنگل‌های کشور است. روز ۱۵ اسفند هم روز درختکاری نام گرفته و سال‌هاست که مردم و مسئولان در این روز اقدام به کاشت درخت می‌کنند، اما کاشتن درخت به همین مناسبت در سال‌های گذشته چقدر به توسعه فضای سبز کشور کمک کرده است؟ برای پاسخ به این سؤال با هومان خاکپور، به عنوان نماینده تشکل های غیردولتی در حوزه محیط زیست که بزودی با رئیس جمهور دیدار خواهد کرد گفت‌و‌گو کردیم.

به نظر شما روز درختکاری چقدر به توسعه جنگل‌ها و فضای سبز شهری کمک کرده است؟

     روز درختکاری نخستین روز از هفته منابع طبیعی (۲۲-۱۵ اسفندماه) است. این هفته با عنوان‌های مختلف، روزشمار و اهداف مشخصی دارد، اما متأسفانه به جای بهره‌برداری از اقدام‌هایی که می‌توان در این روزها انجام داد، فقط به کارهای نمادین بسنده می‌کنیم در صورتی که این هفته زمان مناسبی برای تجزیه و تحلیل عملکرد یکساله و برنامه‌ریزی برای سال آینده است در حالی که به انجام یافتن حرکات نمادین محدود شده و می‌شود.

یعنی تمام نهال‌کاری‌هایی که روز ۱۵ اسفند انجام می‌شود، بدون نتیجه است؟

     اگر تعداد نهال‌هایی را که در ۱۰ سال گذشته از سوی سازمان جنگل‌ها و مراتع و شهرداری توزیع می‌شود، جمع کنیم و فرض را بر این بگیریم که این نهال‌ها به ثمر نشسته باشند، اکنون مساحت فضای سبز و جنگل‌های کشور باید چندین برابر مساحت کنونی باشد.

علت این مسأله چیست؟

     علت این است که نهال‌ها فقط کاشته می‌شود و مراقبت بعدی ندارد. ما با وجود برگزاری روز درختکاری نه تنها شاهد افزایش سرانه فضای سبز و جنگل‌ها نیستیم بلکه نوعی هدررفت سرمایه است. هزینه زیادی برای تولید نهال در کشور می‌شود اما به خاطر نبود مراقبت و آبیاری، همه از بین می‌رود. در بخش شهری برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای باید منابع آبی را در نظر گرفت. با وجود محدودیت منابع آب هم نباید از آب شرب برای آبیاری استفاده شود. بهترین روش این است آبی که از حوزه شهری به شکل فاضلاب خارج می‌شود، بازچرخانی و برای آبیاری به کار گرفته شود.

طرح “هر تولد یک نهال” در بام ایران

دوشنبه, ۱۲ اسفند, ۱۳۹۲

     در راستای توسعه فرهنگ درختکاری و حرمت نهادن به مواهب طبیعی در میان خانواده‌ها؛ نخستین تفاهم‌نامه اجرای طرح “هر تولد یک نهال” در بام ایران مبادله شد. نگارنده به‌همراه دکتر لیلا اخلاصی رییس انجمن محیط زیستی تسنیم که ارائه دهنده طرح بوده و مسئولیت هم‌سوسازی طرف‌های تفاهم‌نامه را برعهده داشته‌اند، در گفتگویی با خبرنگار خبرگزاری مهر شرکت کرده‌ام که می‌توانید شرح کامل آن‌را در زیر بخوانید:

خبرگزاری مهر

کاشت یک درخت به ازای هر تولد در بام ایران/ سپردن مراقب از درخت به کودک در سن شش سالگی

    شهرکردخبرگزاری مهر: در راستای توسعه فرهنگ درخت کاری اجرای طرح “هرتولدیک نهال دربام ایران” در دستور کار انجمن محیط زیستی تسنیم و نهادهای متولی در حوزه محیط زیست و طبیعت شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفت.

     به گزارش خبرنگار مهر؛ به‌منظورترویج فرهنگ درختکاری و نگهداری و توسعه فضای سبز در میان خانواده‌ها و حساس‌سازی آنان نسبت به طبیعت پیرامون محلی زندگی‌ آنان و آشناسازی کودکان و فرزندان با آموزه‌های محیط زیستی و نهادینه شدن دلبستگی و عشق به مواهب طبیعی در ضمیر آنان؛ اجرای طرح “هرتولدیک نهال دربام ایران” در دستور کار انجمن محیط زیستی تسنیم و نهادهای متولی در حوزه محیط زیست و طبیعت بروجن قرار گرفت.

    برای نخستین‌بار تفاهم‌نامه پنج جانبه “هر تولد یک نهال در بام ایرانفی‌مابین “انجمن محیط زیستی تسنیم”، “شهرداری بروجن”، “اداره ثبت و احوال شهرستان بروجن”، “اداره منابع طبیعی شهرستان بروجن” و “اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بروجن” مبادله شد تا بسترهای لازم برای اجرای این طرح از سال ۱۳۹۳ در شهر بروجن فراهم شود.

     در این تفاهم‌نامه وظایف و تعهدات هریک از طرف‌ها برای اجرای فراگیرتر و مؤثرتر این طرح تعریف شده است و تلاش شده است تا با همسوسازی پتانسیل‌های نهادها و دستگاه‌های طرف‌ این تفاهم‌نامه، در راستای نهادینه شدن فرهنگ درختکاری و احترام به طبیعت در میان خانواده‌هاگام‌های مؤثرتری برداشته شود.

     رئیس انجمن محیط زیستی تسنیم استان چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به انعقاد تفاهمنامه در شهرستان بروجن در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی گفت: این تفاهمنامه بین انجمن محیط زیستی تسنیم، شهرداری بروجن، اداره ثبت و احوال شهرستان بروجن، اداره منابع طبیعی شهرستان بروجن و اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بروجن در راستای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی تنظیم شده است و به امضا رسیده است.

     لیلا اخلاصی عنوان کرد: در صدد هستیم با اجرای این طرح، بسترهای لازم از لحاظ فضای مناسب، تأمین نهال و شرایط آبیاری و مراقبت فراهم شود تا از ابتدای سال ۱۳۹۳ توسط خانواده‌ها و به‌نام هر کدام از نوزادان متولد شده یک نهال کاشته شود و این نهال‌های شناسنامه‌دار در سن پنج شش سالگی به کودکان نشان داده شوند و از آن پس مراقبت از این نهال‌ها به خود کودکان سپرده شود.

     وی ادامه داد: خانواده‌هایی‌که در این طرح مشارکت می‌کنند در شمار جامعه هدف ما قرار خواهند گرفت و در آینده با ارتباط بیشتری که از طریق انجمن با آنان برقرار می‌کنیم در نظر داریم از راه‌های مختلف حضوری و غیرحضوری آموزش‌های محیط زیستی بیشتری را برای آنان ارایه کنیم.

طرح کاشت درخت به ازای هر تولد یکی از اقدامات برجسته در حوزه فعالیتهای انجمنهای زیست محیطی است

     نایب رئیس انجمن زیست محیطی تسنیم بروجن نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت کار و فعالیت انجمن‌های زیست محیطی در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی؛ تاکید کرد: انجمن‌ها با هم‌اندیشی و برنامه‌ریزی و تعیین اهداف کارهای بزرگی می‌توانند در راستای حفاظت از محیط زیست انجام دهند.

     هومان خاکپور عنوان کرد: هم اکنون طرح کاشت درخت به ازای هر تولد یکی از اقدامات برجسته در حوزه فعالیت‌های انجمن‌های زیست محیطی به شمار می‌رود که توسط انجمن زیست محیطی تسنیم بروجن انجام شده است.

     وی در ادامه با اشاره به برنامه ریزی‌های گسترده برای انجام طرح “هرتولدیک نهال دربام ایران” توسط کارشناسان و اعضای انجمن؛ تاکید کرد: این اقدام کاری ارشمند است و باید در کل کشور فراگیر شود.

     این فعال محیط زیست و منابع طبیعی گفت: کودکان از همان ابتدا به مراقبت از درختان حساس می‌شوند و کودکان مراقبت از درختان و گیاهان را یاد می‌گیرند.

چنارهای ولی‌عصر که هویت تاریخ طبیعی تهران بزرگ بودند!

چهارشنبه, ۲ مرداد, ۱۳۹۲

     در  پرونده قطع درختان چنار خیابان ولی‌عصر تهران، خشکیدگی و خطرناک بودن چنارها به‌عنوان متهم ردیف اول اعلام شد تا خیال مدیران و دست‌اندرکاران سازمان پارک‌ها و فضای سبز و اعضای کمیسیون ماده ۷ شهرداری تهران بزرگ راحت شود و پیروزمندانه خود را ناجی عابران و خودروهای طولانی‌ترین خیابان کشور اعلام کنند!

     اما بدون شک خوانندگان فهیم طبیعت بختیاری باورشان این است که توجیهات مدیرعامل محترم سازمان پارک‌ها و فضای سبز تهران، همه‌ی ماجرا نبوده و زوایای آشکار و پنهان دیگری در این داستان تلخ دخالت داشته‌اند که در گفتگویی با خبرنگار روزنامه آرمان که در اینجا منتشر شده است به برخی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

چنارهای تهران

در همین رابطه:

– خبرآنلاین(حسین آخانی): چنارها را می‌پوسانند بعد می‌گویند ناچار بودیم قطعشان کنیم!

ذبح درختان در پای چرخ های قطار شهری اصفهان!

جمعه, ۱۹ آبان, ۱۳۹۱

     اخیرا” تصاویری از قطع یکسره درختان در اتوبان فولادشهر اصفهان بدستم رسید که حکایت از قربانی شدن صدها درخت کاج و اقاقیا که قدمت اغلب آنها به سال های قبل از انقلاب – تقریبا” همزمان با احداث شهرک فولادشهر – هم می رسید، داشته که به بهانه مزاحمت برای اجرای پروژه های توسعه ای منطقه به مسلخ رفته بودند!

     ظاهرا” جرم این کاج های چند ساله قرار گرفتن در مسیر عبور قطار بین شهری اصفهان به زرین شهر بوده که به رغم اهمیت کارکردهای زیست محیطی و ضرورت حفظ آنها به دلیل واقع شدن در یکی از صنعتی ترین مناطق اصفهان، ناباورانه فقط به بهانه غلط کم کردن هزینه های آزادسازی مسیر عبور پروژه، بی مهابا تصمیم به قطع یکسره چند صد درخت در مسیر حدود ۴ کیلومتری پلیس راه فولادشهر تا پل اتوبان شهید کاظمی در نزدیکی ورودی کارخانه ذوب آهن گرفته شد!

     بربنیاد گفتگوهایی که نگارنده با برخی افراد مطلع – اما غیر رسمی – در منطقه داشته ام، به دلیل واقع شدن برخی از تأسیسان و ساختمان ها مانند بیمارستان فولادشهر و یا استادیوم ورزشی فولادشهر در مسیر عبور متروی اصفهان – زرین شهر، مسئولان منطقه تصمیم به عبور پروژه از محل فضای سبز درختی وسط اتوبان در طول این مسیر حدود ۴ کیلومتری گرفته و مجبور به قطع درختان چندین ساله این مسیر گرفته اند.

     این در حالی است که منطقه فولادشهر یکی از مناطق صنعتی اصفهان بوده و کارخانه هایی مانند ذوب آهن، سیمان اصفهان و چندین شهرک صنعتی کوچک و بزرگ در حوالی این منطقه مستقر شده و هزاران نفر از ساکنان شهرها و روستاهای منطقه همواره در تهدید آلودگی های صنعتی ناشی از این مراکز بوده و در اثر آلودگی هوا دچار بیماری‌های حاد و مزمن می‌شوند! و حیرت آورتر اینکه مسئولان منطقه به جای تلاش برای دست یابی به تمهید و یا فرآیندی که منجر به افزایش فضای سبز و مقابله با این پدیده‌ی بیماری زا باشند با نابودی نابخردانه فضای سبز درختی منطقه، در حال تدارک تشدید آلودگی هوای منطقه هستند!

پی نوشت – در همین رابطه:

– سایت خبری تابناک: سه هزار و صد اصله درخت کاج ۴۰ ساله در حاشیه فولاد شهر اصفهان قطع شد.

واکنش های امیدبخش در ماجرای تخریب فضای سبز درختی مدرسه ملاصدرای بروجن

سه شنبه, ۲۱ شهریور, ۱۳۹۱

در ادامه اعتراضات و واکنش های سزاوارانه فعالان محیط زیستی و برخی از آموزگاران و دانش آموزان بام ایران نسبت به رخداد تلخ قطع درختان در فضای سبز یکی از مدارس شهر بروجن، واکنش های قاطعانه و کم سابقه فرماندار و نماینده مردم منطقه در مجلس شورای اسلامی از جمله اتفاقات امیدبخش رخ داده در روند پیگیری های آن ماجرای ضدفرهنگی و تأمل برانگیز است.

واکنش های هوشمندانه و دلسوزانه ای که اگر سزاوارانه تا حصول نتیجه ادامه پیدا کنند می توانند این امیدواری را در میان دوستداران و فعالان محیط زیستی بوجود آورد که؛ مدیران دستگاه ها و نهادهای دولتی متوجه می شوند که برای صدور چنین دستورات نابخردانه ای باید آمادگی پرداخت هزینه هنگفتی را داشته باشند و بی شک ترس از پرداخت چنین هزینه سنگینی، کاهش چشمگیر صدور اینگونه فرمان های درخت ستیزانه را به دنبال خواهد داشت.

و اما حیرت آورتر از خود این رخداد غیرفرهنگی و به دور از شأن فرهنگی شهروندان بروجن، واکنش های سطحی برخی از مدیران و مسئولان آموزش و پرورش استان است که به جای عذرخواهی رسمی از شهروندان و دلسوزان منطقه و برخورد سزاوارانه و عبرت آموز با عوامل این حرکت غیرفرهنگی، ناباورانه به دنبال انحراف افکار عمومی و مطرح کردن موضوعات فرعی ماجرا مثل تعداد دقیق درختان قطع شده و یا سن واقعی آنها هستند!

در حالی که اعتراض معترضان در این ماجرا؛ به نادیده گرفته شدن حرمت درختان به عنوان آیه های خداوندی، آن هم در یک فضای آموزشی و بوسیله متولیان فرهنگ جامعه است و اینکه تعداد واقعی درختان قطع شده چندتا و سن آنها چقدر بوده است، تأثیری در باورهای اخلاق محیط زیستی و فرهنگی معترضان نداشته و هیچ توجیه قابل قبولی برای انجام این حرکت غیرفرهنگی و بدآموزانه به دنبال نخواهد داشت.

واکنش های قاطعانه امیرعباس سلطانی نماینده مجلس شورای اسلامی و فتاح کرمی فرماندار بروجن در قالب گفتگو با خبرگزاری مهر را می توانید در اینجا و اینجا بخوانید.

در همین رابطه:

– خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا): طبیعت عامل قطع درختان مدرسه شاهد بروجن را مجازات کرد

ذبح شعور در پای شعار!

چهارشنبه, ۱۵ شهریور, ۱۳۹۱

در حالی شاهد نابودی تدریجی فضای سبز درختی در مرتفع ترین سکونتگاه شهری کشور – شهر بروجن – هستیم که گرد و غبار تالاب های خشکیده و دشت های بی آب و فرونشسته این دیار به همراه گرد و غبارهای عربی، در سال های اخیر هوای نفس گیری را برای اهالی بام ایران رقم زده اند.

در چنین شرایطی که فضاهای سبز اماکن عمومی و دولتی می توانند کارکردی انکارناپذیر در کنترل و مقابله با آین آلودگی های انسان ساز داشته باشند، ناباورانه مورد بی مهری متولیانی قرار گرفته است که سکان دار حوزه های آموزشی فرهنگی و تربیتی جامعه هستند. در کمال تعجب با خبر شدیم که به دستور عالی ترین مقامات آموزش و پرورش بروجن، فضای سبز درختی یکی از باسابقه ترین مراکز آموزشی این شهر فرهنگی به شدت تخریب شده و بالغ بر ۵۰ درخت ۵ تا ۲۰ ساله – که همگی با دستان دانش آموزان و مربیان این مدرسه غرس و با همت آنان در این سال ها آبیاری و مراقبت شده اند – به بهانه بهتر دیده شدن شعارها کف بر شده اند.

صرف نظر از تبعات زیست محیطی نابودی فضاهای سبز شهری، این اقدام غیرفرهنگی نمونه ای از همان لکنت های بنیادی آموزشی ترویجی در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست کشور است که به جای پرداختن به آموزش های عملی و کارگاهی در سطح مدارس، تمامی توجه را به شیوه های آموزشی شعاری و مجازی معطوف داشته و با رفتاریهای نابخردانه و بدآموزانه، کاهش حساسیت ها و طبیعت ستیزی را به جای دوستی با طبیعت به کودکان و فرزندان این آب و خاک آموزش می دهیم.

بدون شک ناچیز بودن حجم آموزش‌های مربوط به حوزه منابع طبیعی و محیط زیست در محتوای کتاب های درسی مقاطع ابتدایی و متوسطه آموزش و پرورش کشورمان، بستر سازی های فرهنگی اجتماعی جامعه برای افزایش سطح مشارکت مردم در پاسداری از اندوخته های طبیعی مان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است، اما ترویج اینگونه رفتارها در محیط های آموزشی کودکان و نوجوانان با هر بهانه ای یقینا” با اصول آموزشی و تربیتی وزارت آموزش و پرورش مغایرت داشته و مورد تأیید هیچ نهاد آموزشی و فرهنگی نخواهد بود.

برخلاف وظایف ذاتی و تفاهم نامه های متبادله بین وزارت آموزش و پرورش با سازمان های جنگل ها و مراتع  و حفاظت محیط زیست کشور که بر حفاظت بی چون و چرا و توسعه این گونه فضاهای درختی تأکید و دلالت دارد، متأسفانه به دلیل عدم درک درست از کارکردهای زیست محیطی، کاربردهای آموزشی فرهنگی و روانی این محیط های سبز بر کودکان و همچنین نقش بدآموزانه این رفتارها در تربیت کودکان، درست در چند روز مانده به آغاز سال تحصیلی جدید؛ این گونه بی پروا دستور قطع درختانی داده می شود که یادگاران دانش آموزان و مربیان سال های گذشته این مدرسه بوده و حالا با یک چنین برهنگی بدآموزانه ای به استقبال دانش آموزان جدید این آموزشگاه می رویم.

پی نوشت:

به دنبال صدور دستور غیرفرهنگی و قطع بیش از ۵۰ اصله درخت در فضای یکی از قدیمی ترین مدارس شهر بروجن، فرماندار و نماینده محترم مردم شهرستان بروجن در مجلس شورای اسلامی – آقایان فتاح کرمی و امیرعباس سلطانی – سزاوارانه در واکنشی تحسین برانگیز و کم همتا این اقدام شرم آور را در بیانیه ای که از سیمای چهارمحال و بختیاری پخش گردید، محکوم کرده و خواستار بررسی فوری ماجرا و معرفی عاملان این حرکت غیرفرهنگی به مقامات قضایی منطقه شدند.

چنین است که نگارنده نیز به سهم خود از این واکنش قابل تقدیر و کم نظیر این دو مقام ارشد اجرایی و قانون گذاری منطقه که بدون شک از یک سوی منجر به کاهش چشمگیر صدور چنین دستورات طبیعت ستیزانه در منطقه شده و از سوی دیگر تشویق اهالی منطقه برای کوشش در راه اعتلای طبیعت ایران زمین را به دنبال خواهد داشت، قدردانی می کنم.

در همین رابطه:

– خبرگزاری مهر: قطع درختان یک مدرسه در بروجن به خاطر دیده شدن شعارهای روی دیوار

– خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا): ۵۰ اصله درخت برای رنگ آمیزی یک دیوار در بروجن قطع شد

– خبرگزاری میراث فرهنگی(CHN): قطع ۶۰ درخت برای شعارنویسی در مدرسه و اعتراض گسترده مردم

– یادداشت محمد درویش در روزنامه اعتماد مورخ ۱۸/۰۶/۹۱ : وقتی نماد شعور در پای نماد شعار به مسلخ می رود!

مرگ تدریجی و خاموش پارک جنگلی تهلیجان شهرکرد!

جمعه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۳۹۱

در شرایطی شاهد نابودی تدریجی فضای سبز درختی بزرگ ترین سکونتگاه شهری چهارمحال و بختیاری هستیم که گرد و غبارهای مرغزار شهرکرد به همراه گرد و غبارهای عربی هوای نفس گیری را برای اهالی شهرکرد رقم زده اند. افت شدید سطح آب سفره های زیرزمینی مرغزار حاشیه شهرکرد در اثر حفر چاه و برداشت های غیرمجاز، چرای بی رویه دام، تخریب بخش هایی از این مرغزار به بهانه توسعه و استقرار صنایع و مراکز خدماتی و همین طور تخلیه نخاله ها و مصالح ساختمانی و زباله ها سبب خشک شدن فاجعه بار این مرغزار ارزشمند شده و در سال های اخیر آن را به یک کانون خطرناک فرسایش بادی تبدیل کرده است.

و اما پارک جنگلی دست کاشت تهلیجان که در دهه ۵۰ و در سطحی بالغ بر ۵۷۰ هزار متر مربع در ضلع شمال غربی شهرکرد احداث شده و می توانست کارکردی انکار ناپذیر در کنترل و مقابله با آین آلودگی های انسان ساز داشته باشد، در سال های اخیر مورد بی مهری متولیان شهری شهرکرد قرار گرفته است. برخلاف تعاریف علمی و اهداف پارک های جنگلی و همچنین قوانین و مقررات سازمان جنگل ها و مراتع کشور که بر حفظ مالکیت و نوع کاربری این گونه فضاهای درختی تأکید و دلالت دارد، به دلیل عدم درک درست از تعاریف و اهداف احداث این فضاها و یا برای سودجوئی، درختان بخش هایی از این پارک جنگلی را قطع و یا عمدا” با عدم مراقبت و آبیاری به موقع و حتی آتش سوزی باعث خشکاندن درختان شده اند.

حیرت آورتر اینکه در حالی شاهد این شیوه مدیریتی شهرداری شهرکرد هستیم که سرانه ی فضای سبز شهری شهرکرد کمتر از میانگین کشوری بوده و علیرغم شرایط آب و هوایی و جغرافیایی ویژه منطقه، سرانه ای کمتر از نصف شهر همجوارش اصفهان دارد. سرانه ی فضای سبز شهری در استاندارد جهانی ۲۰ متر مربع، میانگین کشوری ۹ متر مربع و شهرکرد حدود ۸ متر مربع است.

گفتگوی نگارنده با خبرگزاری مهر در باره قطع و خشکاندن و سوزاندن عمدی ده ها درخت در این پارک جنگلی را می توانید در اینجا ملاحظه کنید.


ابهام و بلاتکلیفی در تفاهم نامه همکاری وزارت راه و سازمان جنگلها !

یکشنبه, ۳۰ خرداد, ۱۳۸۹

    در خرداد ماه سال جاری، در راستای فرمان سبز مقام معظم رهبری – «برای سرسبزی ایران ، نهضتی فراگیر باید برپا شود» – و دستور اخیر ریاست جمهوری – «کاشت ۵۰۰ میلیون اصله نهال در سال» –  سازمان جنگل ها و مراتع و وزارت راه و ترابری اقدام به انعقاد تفاهم نامه همکاری با هدف ایجاد کمربند سبز در حاشیه راههای روستایی کشور نمودند.

    این تفاهم نامه ۱۲ بندی که با اولویت اجرائی در محدوده راههای روستایی و برای مدت ۵ سال به امضاء مقامات اجرایی دو دستگاه رسیده است و قابل تعمیم برای سایر امور مورد توافق طرفین نیز خواهد بود، در واقع از اقدامات مشارکتی بسیار خوب بین دستگاهی در جهت توسعه سرانه فضای سبز روستایی کشور بوده و سبب ایجاد مناظر چشم نواز و آرامش دهنده در اطراف راههای روستایی خواهد شد.

     به رغم وجود تجربیات ناموفق طرح های مشارکتی وزارت راه و ترابری و سازمان جنگلها و مراتع در خصوص نهالکاری حاشیه راههای کشور، باز هم شاهد تفاهم نامه ای هستیم که فاقد ضمانت های اجرایی لازم است! در این تفاهم نامه تنها به وظیفه نظارتی و حمایت های فنی سازمان جنگلها و مراتع به روشنی اشاره شده است، در حالیکه وظایف اصلی تامین نهال مورد نیاز، کاشت نهال، نگهداری و حفاظت از نهال های کاشته شده – که اتفاقا” در جاده های روستایی بیشتر مورد تهدید قرار می گیرند – و همچنین منابع اعتباری، تعیین تکلیف نشده و در ابهام و بلاتکلیفی قرار گرفته اند.

    در این تفاهم نامه به جای اینکه به طور شفاف و بی پرده ی دستگاه انجام دهنده ی وظایف اصلی تفاهم نامه – شامل تأمین نهال، کاشت نهال، نگهداری و حفاظت از نهالهای کاشته شده – مشخص و هر دستگاه صریحا” ملزم به انجام تعهداتش گردد، تنها به برخی رایزنی های اداری با نهادها و دستگاه های غیر حاضر در این تفاهم نامه پرداخته شده است. مشخص نیست در صورت عدم همکاری قابل انتظار این نهادها – دفاتر امور روستایی استانداری ها، دهیاری ها و شهرداری ها –  ضمانت اجرایی این تفاهم نامه چه خواهد بود. اگر قرار بود در این تفاهم نامه برای دفاتر امور روستایی استانداری ها، دهیاری ها و شهرداری ها هم تعهداتی در نظر گرفته شود، لازم بود از وزارت کشور هم جهت مشارکت و امضاء تفاهم نامه دعوت می شد تا بدینوسیله نهادهای استانی زیرمجموعه این وزارتخانه هم ملزم به مشارکت تکلیفی می شدند و ضمانت اجرایی تفاهم نامه بیشتر و محکم تر می گردید.

     در این تفاهم نامه هیچ اشاره ای به میزان و منابع اعتباری تأمین کننده هزینه های طرح نشده، سهم طرفین تفاهم نامه از منابع اعتباری تعیین نشده و در زمانبندی اعلام شده، حجم عملیات مشخصی نیز هدف گذاری نشده است. به نظر می رسد این تفاهم نامه فاقد نرم افزارها و سخت افزارهای لازم برای دست یابی به هدف تعیین شده – ایجاد کمربند سبز در حاشیه راههای روستایی کشور – است و بایستی به طور جدی به مؤلفه های اصلی این تفاهم نامه – هدف گذاری کمی، منبع تأمین اعتبار و شفاف سازی وظایف – پرداخته شود.