شناسایی «توده درختچه ای منحصربفرد تلخ بیان» در سرزمین بختیاری
ویژگی‌های خاص طبیعی و اقلیمی و تنوع آب و هوایی، سبب گردیده است تا سرزمین بختیاری در رده متنوع ترین رویشگاه های گیاهی کشور قرار گیرد. در مطالب پیشین گفته شد که چهارمحال و بختیاری یکی از مهمترین و بزرگ ترین رویشگاه های گیاهان دارویی کشور بوده و برخی از گونه های انحصاری از گیاهان دارویی را در خود جای داده که نشانه ای از این تنوع رویشگاهی است.
اخیرا” در منطقه دوپلان اردل و در حاشیه رودخانه کوهرنگ، توده ای درختچه ای از تلخ بیان شناسایی گردیده که در نه تنها در محدوده ۳۰۰ هزار هکتاری جنگلهای چهار محال و بختیاری منحصر به فرد بوده بلکه بر بنیاد گفته های کارشناسان سازمان جنگلها و مراتع، تا کنون وجود چنین توده درختچه ای در منطقه رویشی زاگرس گزارش نشده است.
این گونه درختچه ای با نام علمی sapohors mollis متعلق به خانواده papilionaceae بوده که یکی از خواهش اکولوژیکی آن، درجه حرارت بالا می باشد و به نظر می رسد مزوکلیمای منطقه رویش – نزدیکی به خوزستان، عبور رودخانه دایمی و توپوگرافی منطقه – شرایط حضور این گونه نادر را فراهم ساخته است.
نکته تأسف برانگیز این ماجرا، عبور جاده ارتباطی اردل با روستاهای منطقه مشایخ – جاده گورمیزه – از میان این توده درختچه ای منحصر بفرد بوده که به بهانه کوتاه نمودن مسافت جاده قدیمی و بدون رعایت ملاحظات زیست محیطی و استانداردهای جاده سازی در مناطق جنگلی، در سال گذشته احداث گردیده و متأسفانه سبب نابودی بخشی از این توده نادر شده و در آینده نیز حفاظت و حمایت از این منطقه ارزشمند را با مشکل مواجه خواهد کرد.
به لحاظ نادر بودن این توده درختچه ای در زاگرس، اکوسیستم محلی شکل گرفته و گونه های گیاهی آن دارای ارزش حفاظتی بوده و بایستی حفاظت و حمایت ویژه ای از این محدوده به عمل آید که در همین راستا منابع طبیعی استان درصدد اعمال مدیریت ذخیره گاه بر روی آن منطقه منحصر بفرد است.
.
.
اشکار گفته است:
۱۵ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۰۲:۵۳
خدا رحمت کند آن پوشش منحصر بفرد درختچه ای را که در حاشیه رودخانه روزگاری زیستگاه شیر آسیایی و طعمه مطلوبش گراز بود.
….
مرنضي گفته است:
۱۵ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۵:۴۲
هومان عزیز
خوشحالم قبل از اینکه گزارش لاک پشتی سفر استانی (به قول خودت البته در مورد ورود و خروج گاومیش ها از تالاب …) ما طرح بشود خودت مطرح کردی
در حوزه استحفاظی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان اردل و در مجاورت روستای دوپلان در حاشیه رودخانه کوهرنگ، توده ای درختچه ای که در محدوده جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری منحصر بفرد (Unique) محسوب میگردد رویش دارد این گونه درختچه ای با نام فارسی تلخ بیان درختچه ای و نام علمی Sopohora mollis متعلق به خانواده Papilionaceae می باشد با توجه به عبور جاده ارتباطی که متاسفانه موجب از بین رفتن بخشی (اگرچه در وسعت کم) از این توده درختچه ای شد ه ، باقیمانده آن نیز در معرض خطر قرار دارد. چنانچه گفته شد این توده درختچه ای در استان منحصر بفرد بوده و در منطقه رویشی زاگرس نیز با توجه به اطلاعات در دسترس گزارش نگردیده است. این گونه از حیث خواهش اکولوژیکی نسبت به گونه های عمده محدوده به درجه حرارت بالاتری نیاز دارد وبه نظر میرسد مزوکلیمای (Meso-clima) محدوده مورد رویش شرایط حضور آنرا فراهم نموده است. علاوه بر اینکه گونه مزبور در سطح منطفه ای (زاگرس ) نادر تلقی شده دارای ارزش حفاظتی می باشد اکوسیستم محلی شکل گرفته و گونه های همراه نیز حائز اهمیت می باشد حمایت و حفاظت ویژه از این محدوده ضروری است ازاین رو متعاقب باز دید از استان توصیه شد، ضمن پیمایش دقیقتر محدوده و شناسائی حدود گسترش این گونه اعم از نمودهای توده ای، گروهی و یا تکپایه های آن ، هسته مرکزی مرز بندی و تا حدود پنج برابر هسته مرکزی ( عوارض انسان ساخت محدودیت ایجاد نمی کند،یعنی سطح کل که شامل هسته مرکزی نیز می باشد معادل سطح هسته مرکزی ضربدر پنج خواهد بود) تحت عنوان ذخیره گاه مورد مدیریت قرار گیرد. مراتب حدود یکماه قبل بطور رسمی از طریق مرجع ذیربط به استان ابلاغ شده تا اقدام لازم صورت گیرد. با توجه به شرایط خاص محدوده، اطمیتان داریم که دید بان شایسته بام سرفراز نظارت بر روند اصولی امور خمداهد داشت.
با سپاس
مرتضی
هومان خاکپور گفته است:
۱۵ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۱۸
به اشکار با معرفت:
در شرایط فعلی مهم آن است که همین حداقل ها را حفظ کرد …
درود
هومان خاکپور گفته است:
۱۵ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۰۶
به مرتضی عزیز:
شناسایی این توده درختچه ای نادر در سرزمین بختیاری مدیون هوشمندی جنابعالی و همکاران ارزشمندتان در شورای عالی سازمان است و من به عنوان یک دوست و همکار در این سازمان، به وجود طبیعت مردانی چون شما افتخار می کنم.
سامان یافتن ذخیرگاه ارس شمس آباد هم یکی از اقدامات خردمندانه و ماندگار شما عزیزان است که ما در طبیعت بختیاری هرگز فراموش نخواهیم کرد. وجود شما و مهندس ابراهیمی عزیز در شورا موجب دلگرمی و تکیه گاهی مطمئن برای من در دیده بانی از طبیعت کم همتای بختاری است …
همچنان چشم به پیگیری های شما در این سرزمین داریم.
موفق و پایدار باشید
محمد درویش گفته است:
۱۷ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۰۰:۴۱
در شگفتم که چرا تاکنون این توده درختچه ای ارزشمند مشاهده و کشف و ثبت نشده است؟!
نکته ای که نشان می دهد چقدر کار نکرده داریم و اما ما همچنان در حال مرمت تشکیلاتی عمر خدمتی مان را به پایان می بریم!
درود …
بهادر گفته است:
۱۷ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۳:۲۱
با سلام و احترام
به امید روزی که همه ما دغدغه داشته باشیم که در صورت نابودی مراتع و جنگل ها باید به نسل اینده با روسیاهی نگاه کنیم.
البته همیشه صنعت و کشاورزی با هم درتضاد بوده اند و صنعت منابع طبیعی و مسئولان آن را در برابر خود می بیند
هومان خاکپور گفته است:
۱۷ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۰۰
به محمد درویش:
درسته رفیق، کار ناکرده زیاد داریم ولی افسوس که آدم های کارنابلد زیادند و اختیاردار …
هومان خاکپور گفته است:
۱۷ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۰۴
درود بر بهادر عزیز:
ممنون از دعای خوب تان …
میشود با صنعت و کشاورزی خردمندانه برخورد کرد و آنها را در مقابل منابع طبیعی و محیط زیست قرار نداد دوست عزیز
فلورا گفته است:
۲۱ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۴۴
آدمیزاده دیگه!
طبیعتِ اصل رو داره نابود میکنه!
همون طبیعت رو کپی برداری میکنه؛ به زیبایی نقاشی میکنه تا جلوی چشمش باشه!
پاسخ:
البته فراموش نکنیم که اگر فرصت ها را از دست بدهیم، شاید برای آیندگان از این طبیعتِ اصل چیزی باقی نماند که فرزندان ما بتوانند حتا از آن کپی برداری کنند ….
درود بانو
مهرداد گفته است:
۲۲ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۹:۱۴
سلام هومان خان
ببخش بر ما روزگار غیبت ونبودن حال که خواستم پاسخی به کامنت شما دهم ناکام ماندم ناچار در ذیل پست شما جوابیه کامنت خودم را دادم.ممنون از لطف شما که دورادور رفقا را در داخل وخارج رصد میفرمایید.
البته در پاسخ به این پست خیلی امیدوار نباش با این موج اصل ۴۴ وواگذاری خدمات دولتی ولو حاکمیتی به بخش خصوصی وکوچک کردن دولت وعدم جایگزینی نیروهای بازنشسته احتمالن باید این مهم را هم به پسر خاله عمه زای بنده واگذار کنی که شرکتی به تازگی وپس اززد وبند با خواص تاسیس نموده قطعن در مزایده آن اداره شرکت خواهد نمود.منت نهاده ما وفامیل گرام بنده را از اخبار روزنامه محلی خبردار فرمایید.پورسانت هم خبری نیست کار اصولی و…..است.
هومان خاکپور گفته است:
۲۲ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۱۷
به مهرداد:
به لحاظ عدم وجود زیرساخت ها و ظرفیت های لازم در بخش خصوصی و عدم اقتصادی بودن وظایف سازمان جنگل ها، بعید به نظر می رسد به این زودی ها در واگذاری تصدها به بخش غیر دولتی توفیقی حاصل گردد. بنابراین به همراه فامیل محترمتان باید حالاحالاها صبر پیشه کنی دوست عزیز …
درود
امیر خسروزاده گفته است:
۲۳ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۸:۵۷
با سلام
طبیعت بختیاری بکر و دست نخورده س.
اگر موجودی به نام آدمیزاد بگذارد…
پاسخ:
ای کاش بین این آدمیزاد و طبیعت بکر آشتی برقرار می شد …
درود
مهرداد گفته است:
۲۳ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۰:۲۲
هومان جان چه نشسته ای که با زیر ساخت ها کاری ندارند یارو رو تو آبادی راه نمیدادند سراغ کدخدا را میگرفت تو این سازمان برادر پسر خاله عمه زای بنده که دستی بر آتش دارد خیلی ظربتی قصد واگذاری نهالستانها وایستگاههای تولید بذر کشور را به بخش خصوصی دارد .یه خورده اخبار را بخوان وبعد خلاصشم برا ما بگو .پاینده باشی رفیق
پاسخ:
درسته مهردادجان … برخی وضایف تصدی گری در برنامه واگذاری به بخش غیر دولتی هستند هر چند راه طولانی برای انجام آن در پیش است ولی وظایف حاکمیتی شامل این برون سپاری نمی گردند …
ضمنا” مدتی مسئولیت این برون سپاری وظایف در استان با بنده بوده و فکر کنم تا حدودی با اوضاع و احوال آشنایی داشته باشم دوست عزیز
درود
فرشاد جهانبخشی گفته است:
۲۴ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۸:۳۳
هومن جان جاده گورمیزه ارزوی مردم منطقه است که سیاسیون همیشه بروی این جاده انتفاع ها برده اند و خسارات جانی زیادی در جاده ناغان گل سفید بوجود امد امید است دوستان برای احداث جاده گورمیزه امید اتیه مردم را محقق سازند شما از بعد علمی می فرمائید اما طولانی مسیر و خسارات جاده را نیز بیان نکرده اید بدرود
هومان خاکپور گفته است:
۲۴ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۱۳
به فرشاد جهانبخشی:
ما مخالفتی با مهیا شدن زیرساخت های توسعه ای – که قطعن راه های ارتباطی یکی از مهمترین این زیرساخت ها می باشد – نیستیم ولی مشکل زمانی ایجاد می شود که این اقدامات به ظاهر توسعه ای، بدون مطالعه و انجام ارزیابی های لازم صورت می پذیرد و بدون کوچکترین ملاحظه ای هر آنچه بر سر راه خود می بینند نابود می کنند و به پیش می روند. رعایت اصول جاده سازی در مناطق جنگلی از جمله ابتدایی ترین اقدامات توسعه ای پایدار و روبه رشد بوده که منطبق بر خردمندی و در راستای همه جانبه نگری آن توسعه قلمداد می شود. و متأسفانه گاهن شاهد آزمون وخطا در تعیین مسیرها هستیم که این نامدیریتی خود سبب چند برابر شدن خسارت های وارده می گردد.
درود
تا امروز گفته است:
۲۶ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۹:۳۱
سلام دوستان عزیز متاسفانه عده ای که به ظاهر دوست دار مردم هستند و با اصطلاحاتی همچون رفاه مردم سرمایه ها را به یغما برده اند امروز نیز با جاده گورمیزه و یا بیان اینکه جاده اقتصادی است مردم را گول زده و نسل های آینده را به خطر می اندازند این موضوع به حدی جدی است که در سایر شهرستانها نیز بعضی از معادن تیشه به ریشه جنگل زده است و بعنوان مثال در بازدیدی که از شهرستان لردگان داشتم لکه ای بر روی جنگلهای کوه آس جم مشاهده نمودم که پس از پرس و جو از مردم محلی شنیدم که این معدن بر اثر اشتباه کارشناسی نیروهای منابع طبیعی تاسیس شده و در سال های اخیر اداره منابع طبیعی شهرستان لردگان نیز جلوی تجاوزات مالک ان را گرفته است اما متاسفانه دست هایی در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در کار است که مانع از اجرای مجازات مالک سنگ شکن شوند که صد افسوس برای آن افراد
پاسخ:
ممنون از حساسیت های مثبت شما و ای کاش در کنار شما افراد دیگری هم می بودند تا با توانی بیشتر به دیده بانی و پاسداری از آن سرزمین کم همتا می پرداختید.
موضوع را حتما” پیگیری می کنم …
درود دوست عزیز
مهرداد گفته است:
۲۹ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۲:۲۱
هومان عزیز شما که مسئولیت این برون سپاریها را داشته اید وقطعن واقفم که با امثال من در واگذاری به بخش خواص نه خصوصی موافق هم نیستید بدانید که در سمنان وگرگان سه مورد از سال ۸۴ به بعد به بخش خصوصی واگذار شده ودر این ایستگاهها بجای کشت بذور استراتژیک مرتعی خیار وبادمجان وهندوانه کشت میگردد.درود بر شما
پاسخ:
ممنون از اطلاع رسانی و پیگیری هایت مهردادجان
درود دوست عزیز
خوارزمي گفته است:
۲ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۰:۱۹
درود
اگه اشتباه نکنم گلهای زرد رنگی هم تولید می کنه که اگه اون باشه تو یه قسمتایی (البته ناچیز) از ژارک ملی خبر هم وجود داره . البته در گذشته زیاد بوده. الانه کم شده که یه دلیلش هم ساخت جادس که دقیقا از وسطشون رد شده!!
اگه امکان داره اطلاعات بیشتری از این گونه بذارید
پاسخ:
درود بر خوارزمی عزیز
بر اساس گزارشات رسیده به دفاتر سازمان جنگله تا کنون وجود این توده درختچه ای گزارش نشده است، از دکتر مرتضی شریفی عزیز – در شناسایی این توده درختچه ای نقش مؤثری داشتند – تقاضا داریم در این خصوص اظهار نظر کنند …
فرشاد جهانبخشی گفته است:
۲ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۵۰
با سلام محضر دیدبان طبیعیت بختیاری که حقا” شایسته دیدبانی هستی شما در تاریخ ماندگار هستید
جناب اقای مهندس تلخ بیان در منطقه هلوسعد با اسم ((چز )) معروف است وقتی اب روی اتش می ریزی صدای که بگوش می رسد همان (( چز و پز )) است حال وقتی کسی مقداری از این گیاه را در دهان بگذارد اه و ناله اش بلند می شود از بس تلخ است که بی ارتباط با همان صدای سوختن نیست بنده یادم می اید ایام کودکی که در باغات میوه ها ی شسته یا نشسته استفاده می کردیم و یا توانای هضم غذای سنگین را نداشتیم و یا وقتی دلمان درد می کرد پیرزنهای ده برایمان مقداری از این گیاه را تجویز می کردند و برای درد معده و گوارش بسیار نافذ است لفطا” در این مورد هم این مطلب مد نظر خوانندگان قرار گیرد ./ بدرود
به فرشاد جهانبخشی:
ممنون از پیگیری های مسئولانه تان …
موفق باشید
طاهر گفته است:
۳ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۰:۲۵
درود
به سایت شما سر زدم بسیار خوشحال شدم و بر خود لازم دیدم از زحمات شما تشکر کنم . بنده هم همچون شما عاشق طبعیتم . خسته نباشید .
پاسخ:
ممنون از همراهی هایتان دوست عزیز
موفق باشید
فرشاد جهانبخشی گفته است:
۱۱ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۸:۴۷
سلام بر دیدبان طبیعت از پیگیری و تلاشتان برای بقاء ایران زمین متشکریم
به فرشاد:
ممنون دوست عزیز