کپرها در مناطق جنگلی زاگرس
وقتی سخن از «کپر» به میان می آید شاید ذهن خیلی ها ناخودآگاه به مناطق جنوب کشور و استان هایی مانند هرمزگان و به میان خاطرات خود از نخلستان ها پرتاب شود. اما در این نوشتار شما را به منطقه زاگرس – منطقه ای که تأمین کننده ۴۰ درصد آب کشور است – دعوت می کنم که ظاهرا” همین اقامتگاه های سایه‌بانی می رود تا در ردیف عوامل تهدید جنگلهای در حال تخریب این دیار قرار گیرد.
هر چند ساختن این اقامتگاه های موقتی از قدیم الایام در کنار مزارع، باغات و صیفی کاری های منطقه زاگرس هم کم و بیش رواج داشته است و به عنوان سایه بانی موقت جهت استراحت های کوتاه مدت و نگهداری ظروف آب، مواد غذایی و محصولات باغی و صیفیجات مورد استفاده قرار می گرفته است، اما حالا دیگر وضعیت بحرانی و سیر نزولی و تبدیل جنگل های دانه زاد به شاخه زاد در زاگرس، این پدیده را در صف عوامل تخریب جنگل ها قرار داده است.
در گذشته دانه زاد بودن جنگلهای زاگرس و استفاده از سرشاخه های درختان تنومند و کهنسال برای بنا کردن این سایه بان های کوچک، آسیب چندانی به درختان وارد نمی کرده و جنگلها تحمل این نوع بهره برداری ها را داشته اند. اما در طول چند دهه ی اخیر که جنگلهای زاگرس با قطع درختان تک پایه و دانه زاد مواجه شده و سیر قهقرایی پیدا کرده و جنگلهای دانه زاد کم کم جای خود را به جنگلهای شاخه زاد و جست گروه ها داده اند، این جست گروه های جوان هستند که مصالح کپرها را تشکیل می دهند و برای ساخت این کپرها، صدها جست گروه به مسلخ می روند!
اخیرا” مشاهده شده است که در برخی آبادبوم های جنگلی زاگرس، برای برگزاری مراسم سوگواری و جشن های خود اقدام به ساخت کپرهای بزرگ و وسیع می کنند و سبب نابودی تعداد زیادی از درختان جوان بلوط در اطراف محل زندگی خود می شوند! کپرهایی که چندین برابر سایه بان های قدیمی وسعت داشته و برای تأمین مصالح آنها به ناصواب بخشی از جنگلهای زاگرس قطع و نابود می شوند!
به لحاظ اینکه این گونه کپرهای بزرگ معمولا” برای مراسم های سوگواری و یا جشن های عروسی ساخته می شود، محدودیت های اخلاقی محلی و قومی زیادی را برای مأمورین در برخورد با این تخلفات ایجاد می کند. هرچند که در برخی مناطق مشاهده گردیده است که تعدادی از نهادهای متولی اقدام به پخش اطلاعیه های هشداری و آموزشی نموده اند و اهالی روستاها را از این طبیعت ستیزی ناآگاهانه نهی کرده اند و اعمال مجازات های قانونی را برای رخداد غیر قانونی برشمرده اند، اما تاکنون به رویه ای واحد و بازدارنده برای مقابله با این پدیده مخرب دست نیافته اند.
به نظر می رسد وقت آن رسیده باشد که تمامی نهادهای فرهنگی، اجتماعی، رسانه ها، شوراهای اسلامی روستاها، روحانیون و تمامی افراد زی نفوذ محلی، سکوت خود را شکسته و با حساسیت سزاواری که از خود نشان می دهند به کمک ادارات منابع طبیعی در مناطق جنگلی شتافته و با اطلاع رسانی و آگاهی بخشی مؤثر، مردم را از این اقدام ناصواب برحذر دارند …
.
.
احمد پازوکی گفته است:
۸ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۳۹
یه زمانی جمعیت عشایر اونقدر نبود که کپر ساختنشون تهدید به حساب بیاد. الان باید فکر جدیدی کرد.
تا امروز گفته است:
۹ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۷:۱۳
سلام هومان عزیز . شاید برای مسافران دیدن کپرهای حاشیه جاده خوزستان بالاخص بعد از روستای صالحات در شهرستان لردگان بسیار دیدنی باشد و گاهی نیز برای خرید خیار و یا گوجه و انگور توقف اندکی کرده باشیم اما در پس این شاخه ها غم انبوهی نهفته است که متاسفانه مردم تیشه به ریشه و نسل آینده خود می زنند و صد افسوس نهادهای ناظر به دلیل تنها بودن کاری از پیش نمیبرند برای رفع این مشکلات کار فرهنگی مورد نیاز است
پاسخ:
درسته دوست عزیز، شوربختانه مشاهده کرده ام … ولی در کنار کارهای فرهنگی و نرم بایستی از اقدامات قانونی سفت هم غافل نبود …
درود بر شما که اینگونه طبیعت لردگان را دیده بانی می کنید و همواره همراهم بوده اید.
فتانه گفته است:
۱۰ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۷:۰۲
باعرض سلام وخسته نباشید من فتانه دانشجو منابع طبیعی هستم ودر استان زیبای شما مشغول تحصیل می باشم واقا طبیعت زیبایی دارید وب شما خیلی پر محتواست واقا مفید بود
هومان خاکپور گفته است:
۱۰ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۲۲
به فتانه گرامی:
خوشحالم که مطالب این تارنما برای تان مفید است. انشاءالله که همه دوستداران طبیعت در کنار هم و با حساسیت سزاوار نسبت به پاسداری از طبیعت سرزمین مادری همت گمارند.
درود
فتانه گفته است:
۱۲ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۲۶
سلام می خواستم اطلاعاتم درمورد منابع طبیعی وآینده کاری این رشته بالا بره شما میتونید کمکم کنید
ممنون
پاسخ:
در خدمت هستم …
بامیری گفته است:
۱۴ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۱:۵۳
سلام تو ساخت کپر از شاخه درخت استفاده میشه و خیلی کمتر از جست گروهها! و در کپر ساختن خسارتی به جنگل وارد نمیشه و دیگه همه میدونن چطور از سر شاخه ها استفاده کنن که درخت از بین نره.کشاورزا و روستائیان به کپر لازم دارن و تازه با کپر ساختن درختارو هرس میکنن.
هومان خاکپور گفته است:
۱۴ شهریور, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۹:۰۸
به بامیری عزیز:
دوست عزیز شما بهتر می دانید که قطع جنگل به صورت گسترده و تخریب عرصه های جنگلی در تمامی مناطق جنگلی سبب گردیده است که عمدتا” شاهد توده های شاخه زاد به جای دانه زاد در اکثر مناطق زاگرس باشیم و در جنگلهای شاخه زاد هم کمتر جست با شاخه تمیز داده می شود و غالبا” همین جست گروه ها بوده که قطع شده و در کپرها مورد استفاده قرار می گیرند …
درود
پسر میلیون دلاری گفته است:
۱۶ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۵۰
سلام.
وب بسیار پر محتوایی دارید.
منم یه کلبه دارم مخصوص علاقه مندان به طبیعت–خوشحال میشم تشریف بیارید.
پاسخ:
ممنون … حتمن دوست عزیز
پسر میلیون دلاری گفته است:
۱۶ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۵۷
راستی من مدتی به طور جدی روی ساخت یه کلیپ از زندگی خارپشت ها کار میکنم–البته نه خیلی حرفه ای.اگر تجربه ی خاصی از عادات یا رفتارشون دارید خواهشمند همیاری هستم.
اون سنجاب هم که در دامان طبیعت رها شده بود–بسیار حرکت زیبایی بود من خودم مدتی در بازار مولوی تهران فعال بودم و واقعا تجربه ی وحشتناکی بود به خاطر چیز هایی که میدیدم.
ممنون.
پاسخ:
شرمنده دوست عزیز … اطلاعات قابل توجه ای ندارم.
درود
حسین گفته است:
۹ آبان, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۴:۰۶
سالم دوست عزیز من تازه وبلاگم ساختم من طبیعت را دوست دارم وبلاگه شما زیباست اگه لطفه کنی وبلاگ منو تو بیوندات بزاری کمکم میکنی تا مننم …منتظرم بوس
حسین گفته است:
۹ آبان, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۴:۰۹
تنهام کمکم کن