ساماندهی فعالان محیطزیست در شبکههای مجازی
گفتگوی نگارنده با روزنامه آرمان در خصوص شبکههای اجتماعی را میتوانید در شماره ۲۸۷۹ مورخ ۲۵ مهر ۱۳۹۴ آرمان بخوانید:
این روزها شبکههای مجازی باعث سرعتبخشی در امر اطلاعرسانی در جامعه شدهاند. تنها کافی است یک اتفاق یا نارسایی در هر نقطه از این کره خاکی رخ دهد. با توجه بهشدت و حدت آن میتوان شاهد بازخوردهای آن در شبکههای اجتماعی بود. با بررسی فعالیتهای مدنی در ۱۰ سال گذشته خواهید دید که با رشد شبکههای اجتماعی و ظرفیتهای الکترونیکی به همان میزان ظرفیت مسئولیتپذیری مردم نیز در حوزه محیطزیست افزایشیافته است.
با بررسی فعالیتها در زمینه اطلاعرسانی در یک دهه گذشته خواهید دید که اطلاعرسانی بهموقع و فراگیر در این حد نبوده و مشارکتها مردمی نیز به این شکل با استقبال عمومی همراه نبوده است. اغلب اتفاقات در حوزه محیطزیست در چند سال اخیر به دلیل عدم پوششدهی بهموقع اخبار، آگاهیبخشی مردم را به همراه نداشت، اما هماکنون با توسعه ظرفیتهای الکترونیک و سرعت انتقال اطلاعات شاهد سهولت در دستیابی به اطلاعات هستیم که این امر باعث سرعتبخشی به امر آگاهسازی در همه حوزهها شده است.
انواع شبکههای اجتماعی به سهولت در تلفن همراه و تبلت نصب میشوند و مردم میتوانند در همه اماکن و مراکز بهصورت دائم و مستمر اطلاعات در زمینه محیطزیست را بررسی کنند. این امر میتواند به افزایش مشارکت مردم و مسئولیتمداری در حوزه محیطزیست بهویژه برای اشخاصی که دغدغه این حوزه را دارند منجر شود. این ظرفیتها فرصت مناسبی در اطلاعرسانی و ایجاد سهولت در آگاهسازی است. امروزه بسیاری از اطلاعات و دغدغهها در حوزه محیطزیست از طریق شبکههای اجتماعی منعکس میشود. این در حالی است که در گذشته فضای رسانهای همچون سایتها و فضاهای مجازی چندان در دسترس نبود و به این دلیل بیشتر شاهد نارساییها و غفلت در توجه به این کاستیها از سوی مردم و مسئولان در امور مختلف بودیم.
هماکنون با افزایش تعداد و تنوع در فضاهای مجازی به فراخور علاقهای که هر فرد نسبت به ابزارهای اطلاعرسانی دارد میتواند به مطالب علمی نیز دسترسی پیدا کند و این امر منجر به ارتقای دانش میشود. هماکنون بخش عمدهای از بیداری جامعه نسبت به امر محیطزیست به دلیل وجود ابزارهای اطلاعرسانی و شبکههای اجتماعی در کشور است و میتوان از این بستر برای توسعه توجه به محیطزیست در کشور استفاده کرد. شبکههای اجتماعی در امر تسریع اطلاعرسانی در جامعه مؤثر هستند و مسئولان نیز در این زمینه میتوانند با درک مطالبهگری مردم در پی پاسخگوی به نیاز آنها باشند. هرچه اینگونه اطلاعرسانیها منسجمتر و سامانیافتهتر باشد به همان نسبت مطالبات نیز افزایش مییابد و بهاینترتیب فعالان در حوزههای مختلف میتوانند در قالب تشکیل کمپینهایی در گروهها، تشکلهای مدنی و… مطالبهگری را در جامعه ارتقا دهند.
اغلب گروههای تشکیلشده در این زمینه معمولاً یک سمتوسوی موضوعی دارند و با این موضوعات میتوان در حوزه محیطزیست به شکل تخصصی درباره موضوعاتی همچون نارساییها در زمینه جنگلها، مراتع، تالاب و… به فعالیت پرداخت. در ضمن میتوان از این اقدام در همه حوزهها نیز استفاده کرد. شبکههای اجتماعی منجر به ارتقای همگرایی در جامعه میشود و بهاینترتیب میتوان به بسترسازی در این زمینه پرداخت.
باگذشت زمان و اثبات فعالیت مؤثر افراد میتوان برخی از فعالان در امر اطلاعرسانی در شبکههای اجتماعی را در قالب فعالان محیطزیست معرفی کرد. بهاینترتیب فعالیت آنها از حوزه مجازی محدود خارجشده و به شکل عملی و فیزیکی میتوان از آن استفاده کرد. برای تحقق این امر باید به مدیریت فضاهای مجازی پرداخت تا از این طریق بتوان دغدغههای مدنی و همسو با فعالیتهای افراد در این حوزه را شناسایی کرد. امروزه مسأله محیطزیست و توجه به آن دغدغه اساسی مسئولان و مردم محسوب میشود که باید با مشاهده هر نارسایی آن را مورد ارزیابی قرار داده و در اسرع وقت به حلوفصل آن پرداخت.