بند الحاقی ۶۳ قانون بودجه ۹۲ ارتباطی با اراضی ملی و منابع طبیعی ندارد
در هفته گذشته – ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ – در جریان بررسی بندهای الحاقی به ماده واحده بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور در صحن بهارستان، موافقت نمایندگان با الحاق بند ۶۳ به لایحه، واکنشهای شتابزده عالیترین مقام اجرایی و برخی فعالان محیط زیست کشور را بهدنبال داشته است! نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تصویب این بند الحاقی موافقت کردند که از این پس «احداث گلخانهها، دامداریها، مرغداریها، مزارع پرورش ماهی، واحدهای تولیدی کشاورزی و صنعتی و معدنی در اراضی مورد موافقت سازمانهای جهاد کشاورزی با رعایت ضوابط زیستمحیطی نیاز به تغییر کاربری ندارد».
درست است که با این مصوبه عملا” کارکرد کمیسیونهای تغییر کاربری اراضی در راستای حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی دچار خدشه شده و بهموجب آن مجوز لازم برای تغییر کاربری اراضی زراعی و باغی برای اجرای طرحهای اقتصادی و صنعتی بخش کشاورزی صادر شده است! اما خوشبختانه مفاد این مصوبه هیچگونه آثاری که گواه انطباق آن با اراضی ملی و منابع طبیعی باشد را نداشته و نمیتوان رابطه معناداری را برای این مصوبه و اراضی ملی تعریف کرد.
فراموش نکنیم که واگذاری اراضی ملی و منابع طبیعی تابع قانون خاص منابع طبیعی بوده و بدون اخذ مجوزهای لازم از کمیسیونهای مربوط به واگذاری اراضی ملی، هرگونه تصرفی که منجر به تغییر وضعیت اراضی ملی شود غیرقانونی بهحساب آمده و مشمول مجازاتهای عمومی و قوانین خاص منابع طبیعی خواهد شد. بدون شک تفسیر نادرست از قانون و ورود غیرکارشناسی به موضوع، القائات غیرواقعی را برای سودجویان بهدنبال داشته و موجب ایجاد توقعات و انتظارات ناصواب در جامعه خواهد شد.
بهنظر میرسد واکنشهای صورت گرفته از سوی رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور و برخی مدافعان محیط زیست کمی شتابزده و فاقد مبنا و دلایل کارشناسی باشد! چراکه در این مصوبه هیچ اشارهای به اراضی ملی که تابع قانون خاص هستند نشده است. یقینا” آنچه از مفاد این مصوبه منتشره استنباط میشود آناست که این بند الحاقی، تکلیفی را برای سازمان جنگلها بهعنوان متولی اراضی ملی و منابع طبیعی ایجاد نکرده و نمیتوان رابطهای بین آن و اراضی ملی تعریف کرد. بنابراین بهتر است بهجای صرف انرژی و ورودهای غیرکارشناسی به اینگونه موضوعات، شاهد ورود منسجم و پرقدرت همه فعالان و متولیان دولتی حوزه محیط زیست و منابع طبیعی کشور در موضوعاتی مانند «عدم تخصیص منابع اعتباری سزاوار در بودجه سالانه» و یا مصوبات طبیعتستیزانهای مانند «حذف محدودیتهای معدنکاوی در مناطق چهارگانه محیط زیست کشور توسط هیأت وزیران» باشیم!
حمیدرضا میرزاده گفته است:
۱۰ خرداد, ۱۳۹۲ در ساعت ۱۳:۳۸
اتفاقا همین که اشارهای به اراضی خاصی (اعم از ملی، کشاورزی، مستثنیات و…) نشده، جای نگرانی است. مصوبه، بسیار کلی است. ابتدا این مصوبه با عبارت «خارج از حریم شهرها و روستاها» و «مورد توافق سازمان جهاد کشاورزی استانها» مطرح شده بود و هیچ قید دیگری در آن نبود. بعد از آنها «خارج از حریم شهرها و روستاها» هم حذف شد. یعنی حتی پارکهای جنگلی درون حریم شهرها که هنوز به شهرداریها و دهیاریها واگذار نشدهاند نیز اگر بتوان موافقت جهاد کشاورزی را برای آنها جلب کرد هم از هجوم واحدهای کشاورزی در امان نخواهند ماند.
تجربه نشان داده که اتفاقا سازمانهای جهاد کشاورزی استانها، هرکجا که دلشان خواسته و آمارهایشان کم آمده، هر بخش از اراضی ملی را واگذار کردهاند تا شخم زده شود و کشت دیم انجام شود. حالا هم کار از کشت دیم گذشته و ساخت و ساز واحدهای صنعتی و کشاورزی به میان آمده.
بنده در این مورد، شتابزدگی میبینم اما نه شتابزدگی در موضعگیری و واکنش، بلکه شتابزدگی در تصویب چنین مصوبهای که با قوانین منابع طبیعی کشور مغایرت دارد.
چه زمینی «مورد توافق سازمانهای جهاد کشاورزی استانها» است؟ به غیر از زمینهای کشاورزی و اراضی ملی؟ قطعا موقوفات و اراضی چهارگانه و… جزء زمینهای در اختیار جهاد کشاورزی نیست که بخواهد درباره آنها موافقت یا عدم موافقت داشته باشد. تکلیف شهرها و روستاها هم که مشخص است. پس دیگر چه زمینهایی برای این کار باقی میماند؟
از طرف دیگر، به نظر شما جلب موافقت جهاد کشاورزی برای یک سری افراد سخت است؟ شما که هر روز با چنین مسایلی روبرو هستید.
با این کار (بدون هیچ تعارفی) سندهای تعیین کاربری اراضی کل کشور بی اعتبار میشوند و دعواهای جدیدی آغاز میشود. چون برای آنهایی که چشم به زمینهای ملی دوختهاند، یک محدودیت قانونی حذف شده. محدودیتی که همه میدانیم بزرگترین مانع برای انجام بسیاری از فعالیتهای مخرب خواهد بود.
در ضمن فراموش نکنید که در این مصوبه کلمه «فعالیتهای معدنی» هم ذکر شده. این عبارت شما را به یاد مصوبه روز ۲۷ اسفند دولت درباره معادن نمیاندازد؟ آیا این طور به نظر نمیرسد که نمایندهای که پیشنهاد بند الحاقی ۶۳ را داد، در جهت مصوبه دولت این پیشنهاد را مطرح کرد؟
هومان خاکپور گفته است:
۱۱ خرداد, ۱۳۹۲ در ساعت ۲۱:۳۵
به حمیدرضا میرزاده:
همانطور که اطلاع دارید واگذاری اراضی ملی بر اساس قانون خاص منابع طبیعی صورت گرفته و قطعن چنین قوانین عمومی اجازه ورود به آن موضوعات را ندارد. اضافه بر این تغییر کاربری ارتباطی با اراضی ملی نداشته و هرگز کمیسیوههای مربوطه به اراضی ملی ورود پیدا نکردهاند. درخصوص اراضی ملی، کمیسونهای مربوطه تنها برای واگذاری آنها تصمیمگیری میکنند و تغییر کاربری در ذات این تصمیم و مجوز وجود دارد. شما یقینن میدانید که بر اساس ماده ۱۰ قانون زمین شهری و ماده ۲۰ آییننامه اجرایی آن، اراضی واقع در محدوده حریم شهرها در اختیار سازمانهای مسکن و شهرسازی استانها قرار داشته و هیچ دستگاهی – چه جهاد کشاورزی و چه سازمان جنگلها – به این اراضی ورود پیدا نمیکنند بنابراین بهنظر میرسد نگرانیها فاقد مبنا و دلایل منطقی است. فراموش نکنیم که بر اساس قوانین خاص منابع طبیعی، واگذاری اراضی ملی در اختیار سازمان جنگلها است و نه در اختیار سازمان جهاد کشاورزی استانها …! واگذاری مناطق چهارگانه هم که نیز تحت قوانین خاص محیط زیست و منابع طبیعی است.
هرچند ورود برخی دوستان محیط زیستی و یا رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور بر مبنای دلسوزی بوده است اما فراموش نکنیم که چنین ورودهای فاقد مبنا و دلایل فنی، سبب ایجاد توقعات و انتظارات نابجا و تهدیدآمیز در جامعه میشود!
موفق باشین دوست عزیز